Covid-19 hayatın birçok alanını etkiledi ve alışkanlıkları değiştirdi. Daha önce adını bile duymadığı halde artık birçok psikiyatrist zoom uygulaması üzerinden hasta bakıyor. Elbette bireysel farklılıklar da var. Özel muayenehanesi olan bazı psikiyatristler yüz yüze hasta bakmayı tamamen bıraktılar. Bazıları maske takarak ve hastalarına da taktırarak çalışırken, bazıları bunu dahi yapmadan özel muayenehanelerinde hasta bakmaya devam ettiler.
Online psikiyatri uygulamalarının tercih edilmesi hastayla ilgili olduğu kadar psikiyatristle ilgili faktörlere de bağlı olarak değişkenlik gösteriyor. Telepsikiyatri uygulamaları daha genç psikiyatristler tarafından daha çok tercih ediliyor. Bununla birlikte Covid-19 sürecinde daha önce telepsikiyatriye aşina olmayan birçok psikiyatrist de online psikiyatri uygulamasını uygulamaya mecbur kaldı.
Coronavirüs sürecinde kendi sağlığı için endişelenen birçok psikiyatrist yalnızca online olarak hasta görmeye başladı. Online psikiyatriye bir grup uzman şüpheyle bakmaya devam ediyor. Şahsen online psikiyatri uygulamasının yalnızca daha önce tanı konulmuş hastalar için değil ilk kez başvuran hastalarda da başarı ile uygulandığını düşünüyorum. Benim tecrübeme göre online psikiyatrist olarak koyduğumuz tanılar yüz yüze görüşmelerle kıyaslandığında aynı oranda doğrudur ve yapılan tedaviler de aynı oranda başarılıdır. Hastalarımız da online psikiyatri uygulamasından memnun kalmaktadır.
Bazı psikiyatristlerin online psikiyatrist olarak çalışmayı tercih etmemesinin nedenleri arasında yasa ve yönetmelikte tanımlanmamış olması, klavuzların bulunmaması, hasta yoğunluğu, teknolojiye aşina olmama, bu konuda eğitim almamış olması ve hastaların uyum sağlayamayacağını düşünmeleri yer almakta. Elbette telepsikiyatri ya da online psikiyatri uygulamasının yasa ve yönetmeliklerde yer alması yalnızca bu nedenle bu uygulamadan uzak duran psikiyatristler açısından faydalı olur. Ancak psikiyatristler internet üzerinden görüntülü iletişim olanakları ortaya çıkmadan çok önce telefonla hastalarına destek vermekte, online olarak konsültasyon yapmaktaydılar. Farklı olarak bu süreçte online olarak tanı görüşmesi yapılan yani ilk görüşmenin telepsikiyatri ile yapıldığı hastaların oranında ciddi bir artış gerçekleşti.
Muayenehane açma koşullarıyla ilgili olarak psikiyatristlere cerrahi branşlara kıyasla ufak da olsa kolaylıklar sağlanmaktaydı. Ancak yine de muayenehane de görüşme odasının belirli bir metrekaresinin üzerinde olması, hasta muayene masasının bulunma zorunluluğu, acil durumda kullanmak üzere birçok ilacın bulundurulma zorunluluğu gibi günlük pratikle uyuşmayan bazı şartların günümüz koşullarında yeniden değerlendirilmesi gerekiyor. Eğer koronavirüs günlerinde hastanın ilk görüşmesinin online olarak yapılmasını kabul edilebilir buluyorsak bu durumda bir psikiyatristin bırakın 15 metrekarelik bir görüşme odası zorunluluğunu hiç muayenehane açmadan da özel hekim olarak çalışmasının yolu açılmalı diye düşünüyorum. Online olarak çalışan psikiyatrist ve psikologların internet sitelerine diplomalarının fotoğrafını koyduklarını görmüşsünüzdür. Sanki sahte diploma hazırlamak zormuş gibi! Oysa yapılması gereken sağlık bakanlığı tarafından bir psikiyatristin özel hekim olarak çalışma izni olup olmadığını internet sitesinde yayınlanmasıdır. Sağlık bakanlığı muayenehane açmak için koyduğu zorunlulukları gözden geçirmeden önce bir anket çalışması yaparak muayenehane koşullarının günlük pratikle ne kadar uyuştuğunu değerlendirmelidir. Zorunlu olarak ofiste tuttuğumuz ilaçlar ne kadar kullanılıyor. Şimdiye kadar muayenehanesinde ambu kullanan bir psikiyatrist oldu mu?
Sonuç olarak koronavirüs hayatımızı değiştirdi. Virüsle karşılaşma olasılığının en yüksek olduğu sağlık hizmetleri de bu değişiklikleri en dramatik olarak yaşayan sektörlerin başında geliyor. Bazı değişiklikler kalıcı olacak. Belki gelecekte virüs tehlikesi ortadan kalktıktan sonra da bazı psikiyatristler yalnızca online olarak çalışacak ve birçok hasta online psikiyatrist tercih edecek. Araştırmalar online ve yüz yüze arasında bir fark olmadığını gösteriyorsa neden bulunduğu şehirdeki tek psikiyatriste mahkum olsun ki! İnternette artık İstanbul psikiyatrist, ankara psikiyatrist anahtar kelimeleri yerine en iyi online psikiyatrist anahtar kelimeleriyle uzman aranacak.