İnternet modern dünyamızın olmazsa olmazı haline gelmiştir ve günümüz kültürünü şekillendirmektedir.2018 yılı itibariyle dünya nüfusunun yarısından fazlası (%55’i) yani üç milyardan fazla insan internete erişebilmektedir. 2000 yılından 2018 yılına kadar geçen sürede internete erişim bütün dünya ortalamasında yüzde bin artmıştır. 2019 yılında Türkiye’deki internet kullanıcısı sayısı 56 milyona ulaşmıştır. Skype üzerinden görüntülü iletişim kuran insan sayısı da 2018 yılında 1.5 milyara yakındır.
Birçok insan günlük yaşamlarının küçük detaylarını sürekli internetten yayınlamaktalar. İnsanların mahremiyet algıları da oldukça değişmiş durumda. Bir zamanlar özel sayılan artık herkese açılmış, bir zamanlar bölgesel olan da globalleşmiştir. İnternet eğitimi, alışverişi, nasıl iş aradığımızı ve nasıl iş yaptığımızı etkilemiştir. Hemen her konuda bilgi edinmek için ilk kaynak olarak internet kullanılmaktadır. Araştırmalara göre sağlık internette en çok aranılan konuların başında gelmektedir. Sağlık alanında bilgi edinme Çok uluslu şirketler internet üzerinden bütün dünyadaki ofislerini adeta tek bir çatı altındaymış gibi çalıştırmaktatır. Psikoterapi uygulamasının da bu değişiklikten payına düşeni alması kaçınılmazdır. “Online Counselling” yani Online Danışmanlık anahtar kelime grubuyla 2014 yılında yapılan bir arama 79 milyon sonuç veriyor. Bu tarihten yalnızca 3 yıl önce 2011 yılında aynı arama yalnızca 4 milyon sonuç veriyordu. Bu değişiklik konunun ne ölçüde yaygınlaştığını göstermesi açısından kayda değer.
Online Terapi ve Eşanlamlı Terimler
Online terapi, teleterapi, internet terapi, e-terapi, online danışmanlık, siber danışmanlık, web terapi gibi farklı isimlerle de tanımlanan internet üzerinden terapi ve danışmanlık uygulamalarına olan talebin artmasıyla birlikte uzmanlar da bu hizmetleri sunmaya başlamıştır.
İnternette Farklı Ruhsal Terapi Uygulamaları
Terapistle danışanın internet ortamındaki kamera, e-posta gibi yollarla iletişimine ek olarak internette farklı yardım yöntemleri de mevcuttur. Örneğin online destek grupları internet üzerinde ortak sorunu olan insanların biraraya geldiği ve deneyimlerini paylaşıp yardım aldıkları bir yöntem olarak kullanılıyor (Mallen, Vogel, Rochlen, & Day, 2005).
İnteraktif bilişsel davranışçı terapi programları, interaktif terapi amaçlı oyunlar, dikkat eksikliği tedavisi için geliştirilmiş online oyunlar geliştiriliyor. Yeme bozuklukları, çift terapisi, alkol kötüye kullanımı, esrar kullanımı, erektil disfonksiyon, cinsel saldırganlık, öfke kontrolü, sigara bırakma gibi alanlarda online terapi uygulamalarını internette görüyoruz.
Senkron ve Asenkron İletişim ve Online Terapi
Online terapiyi asenkron (e-posta, mesajlaşma) ve senkron (Chat, Skype vs) olmak üzere kabaca iki gruba ayrılabiliriz. Mektup, e-posta ve telefon yoluyla terapist ve danışanın iletişim kurması şeklinde oldukça gerilere giden bir geçmişe sahiptir. Doksanlardan günümüze teknolojinin gelişmesine paralel olarak video conferans yoluyla online terapi yaygınlaşmıştır. Her ne kadar yaygınlaşmasıyla paralel bir hızda olmasa da bu konuda giderek daha fazla çalışma yapılmaktadır ve gelecekte online terapi ileride günlük yaşamın olmazsa olmazları arasında girecek gibi görünüyor.
Online Terapiye İtirazlar ve Cevaplar
Bazı terapistler terapinin insani özelliğinin internet ortamında ortadan kaybolduğunu ve yüz yüze terapiyle aynı etkinlikte olmayacağını iddia ededursunlar yapılan araştırmalar eksiklerine rağmen online terapinin etkinliğini ortaya koymaya başladı. İnternet üzerindeki ilişkinin insani yönünün eksik kaldığını söylenirken internetteki sohbet ortamlarında tanışan, aşık olan ve evlenen insanlar hiç de az değil. Bu da bize romantizm gibi en insani yanımızın internet üzerindeki iletişimlerde de gelişebileceğini açık bir şekilde ortaya koyuyor. Psikanalitik psikoterapilerdeki terminolojiyle ifade edecek olursak internet üzerinde aktarım gelişebilir. Her ne kadar online psikanaliz şimdilik pek dile getirilmeyen bir konu olsa da analist analizan ilişkisinin en önemli tedavi edici faktör olarak görüldüğü bir terapi modeli olarak psikanaliz de online olarak uygulanmaya başladı.
Kendine Özgü Bir Yöntem Olarak Online Terapi
Diğer yandan internet üzerinde kurulan ilişkiler kendine özgü bazı özellikler de taşıyor. Ilginç bir şekilde yalnızca internet üzerinde devam eden ama hiç bir zaman yüz yüze bir ilişkiye dönüşmeyen iletişimler var. Bu farklılıklar bize terapistin internet üzerinden çalışırken yüz yüze görüşmelerin birebir kopyası bir modeli kullanmasının doğru olmadığını ve internetin özel bir deneyim olduğunu aklında tutması gerektiğini düşündürüyor. Online terapinin etkinliğine dair araştırmalar çoğaldıkça diğer terapi modaliteleri arasındaki yeri daha da sağlamlaşacaktır.